रचित भाषा: कृत्रिम भाषा निर्मितीच्या कलेचा शोध

मानवाला भाषेबद्दल नेहमीच आकर्षण वाटत आले आहे. नैसर्गिकरित्या विकसित झालेल्या भाषांच्या पलीकडे, रचित भाषांचे (conlangs) एक वेगळे जग अस्तित्वात आहे. या भाषा व्यक्ती किंवा गटांद्वारे विविध उद्देशांसाठी हेतुपुरस्सर तयार केल्या जातात, ज्यात आंतरराष्ट्रीय संवाद सुलभ करण्यापासून ते काल्पनिक जगाला समृद्ध करण्यापर्यंत अनेक गोष्टींचा समावेश असतो.

रचित भाषा म्हणजे काय?

रचित भाषा, तिच्या मूळ स्वरूपात, अशी भाषा आहे जिची ध्वनीशास्त्र, रूपशास्त्र, वाक्यरचना आणि अर्थशास्त्र जाणीवपूर्वक आणि हेतुपुरस्सर नव्याने तयार केले जाते किंवा विद्यमान भाषांमधून लक्षणीयरीत्या बदलले जाते. हे त्यांना नैसर्गिक भाषांपेक्षा वेगळे ठरवते, ज्या भाषक समुदायांमध्ये कालांतराने नैसर्गिकरित्या विकसित होतात.

"कॉन्लँग" (conlang) हा शब्द "कन्स्ट्रक्टेड लँग्वेज" (constructed language) या शब्दांपासून बनलेला आहे आणि आता कॉन्लँगिंग समुदायामध्ये तो सर्वात जास्त स्वीकारलेला शब्द आहे. "कृत्रिम भाषा" आणि "नियोजित भाषा" हे शब्द देखील कधीकधी वापरले जातात, परंतु त्यातून नैसर्गिकता किंवा सहजतेचा अभाव सूचित करणारे नकारात्मक अर्थ निघू शकतात.

कॉन्लँग का तयार करावी? भाषा निर्मितीचे उद्देश

कॉन्लँग तयार करण्यामागील प्रेरणा कॉन्लँगर्सइतक्याच विविध आहेत. सामान्य कारणांमध्ये यांचा समावेश होतो:

• आंतरराष्ट्रीय सहाय्यक भाषा (IALs): वेगवेगळ्या भाषिक पार्श्वभूमीच्या लोकांमधील संवाद सुलभ करण्यासाठी तयार केलेल्या भाषा. एस्पेरांतो हे सर्वात प्रसिद्ध उदाहरण आहे.
• तात्विक भाषा: विशिष्ट तात्विक प्रणाली प्रतिबिंबित करण्यासाठी किंवा प्रोत्साहन देण्यासाठी तयार केलेल्या भाषा. लॉग्लॅन आणि लोज्बान या भाषा संदिग्धता कमी करण्यासाठी आणि तार्किक विचारांना प्रोत्साहन देण्यासाठी तयार केल्या आहेत.
• कलात्मक भाषा (Artlangs): सौंदर्याचा आनंद, वैयक्तिक अभिव्यक्ती किंवा काल्पनिक जगाला अधिक समृद्ध करण्यासाठी तयार केलेल्या भाषा. क्लिंगॉन (स्टार ट्रेक) आणि क्वेन्या व सिंडारिन (लॉर्ड ऑफ द रिंग्स) ही याची उत्तम उदाहरणे आहेत.
• प्रायोगिक भाषा: भाषिक गृहितके तपासण्यासाठी किंवा पर्यायी भाषा संरचनांचा शोध घेण्यासाठी वापरल्या जातात.
• प्राण्यांशी संवाद: जरी हे अत्यंत काल्पनिक असले तरी, काहींनी प्राइमेट्स किंवा डॉल्फिनसारख्या प्राण्यांशी संवाद साधण्यासाठी सोप्या भाषा तयार करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
• गुप्तता आणि सांकेतिक भाषा: संदेश एनक्रिप्ट करण्यासाठी तयार केल्या जातात.

हे प्रकार परस्पर अनन्य नाहीत; एक कॉन्लँग अनेक उद्देश पूर्ण करू शकते. उदाहरणार्थ, टोकी पोना, सोन्जा लँगने तयार केलेली, ही भाषा शब्द आणि संकल्पनांची संख्या कमी करून विचार प्रक्रिया सोपी करण्याचे उद्दिष्ट ठेवते.

रचित भाषांचे प्रकार

कॉन्लँग्सना त्यांच्या डिझाइनच्या उद्दिष्टांवर आणि भाषिक वैशिष्ट्यांवर आधारित ढोबळमानाने वर्गीकृत केले जाऊ शकते:

• ए प्रायोरी (A Priori) भाषा: या भाषा विद्यमान भाषांपासून स्वतंत्रपणे नवीन शब्द आणि व्याकरण नियम तयार करण्याचे उद्दिष्ट ठेवतात. त्या अनेकदा तात्विक किंवा गणितीय तत्त्वांवर अवलंबून असतात. उदाहरणांमध्ये सोल््रेसोल (संगीताच्या स्वरांवर आधारित) आणि रो यांचा समावेश आहे.
• ए पोस्टेरिओरी (A Posteriori) भाषा: या भाषा विद्यमान भाषांमधून शब्दसंग्रह आणि व्याकरण घेतात, अनेकदा साधेपणा आणि परिचिततेच्या उद्देशाने. एस्पेरांतो हे याचे उत्तम उदाहरण आहे, जे इंडो-युरोपियन भाषांमधून मोठ्या प्रमाणावर शब्द घेते.
• अभियांत्रिकी भाषा (Englangs): विशिष्ट भाषिक गृहितके तपासण्यासाठी किंवा संदिग्धता कमी करणे किंवा अभिव्यक्ती वाढवणे यासारखी विशिष्ट डिझाइन उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी डिझाइन केलेल्या कॉन्लँग्स. लॉग्लॅन आणि लोज्बान यांना अभियांत्रिकी भाषा मानले जाते.
• कलात्मक भाषा (Artlangs): प्रामुख्याने सौंदर्य किंवा कलात्मक उद्देशांसाठी विकसित केलेल्या कॉन्लँग्स, ज्या अनेकदा काल्पनिक जगात आढळतात. त्या व्यावहारिकतेपेक्षा ध्वनी सौंदर्य आणि सांस्कृतिक प्रासंगिकतेला प्राधान्य देतात.
• सहाय्यक भाषा (Auxlangs): आंतरराष्ट्रीय संवादासाठी तयार केलेल्या कॉन्लँग्स.

उल्लेखनीय रचित भाषा आणि त्यांचे निर्माते

कॉन्लँगचे जग विविध प्रकारच्या भाषांनी भरलेले आहे, प्रत्येकाचा स्वतःचा अनोखा इतिहास आणि वैशिष्ट्ये आहेत. येथे काही उल्लेखनीय उदाहरणे आहेत:

• एस्पेरांतो: १८८७ मध्ये एल. एल. झाहेनहॉफ यांनी तयार केलेली, एस्पेरांतो ही आजपर्यंतची सर्वात यशस्वी आंतरराष्ट्रीय सहाय्यक भाषा (IAL) आहे, ज्याचे जगभरात अंदाजे २० लाख भाषक आहेत. तिचे व्याकरण तुलनेने सोपे आणि नियमित आहे, आणि तिचा शब्दसंग्रह प्रामुख्याने रोमान्स, जर्मनिक आणि स्लाव्हिक भाषांमधून घेतला आहे. एस्पेरांतोचा एक उत्साही समुदाय आणि समृद्ध साहित्य आहे.
• इंटरलिंग्वा: इंटरनॅशनल ऑक्झिलरी लँग्वेज असोसिएशन (IALA) द्वारे विकसित आणि १९५१ मध्ये प्रथम सादर केली गेली. इंटरलिंग्वा लॅटिनच्या सोप्या स्वरूपावर आधारित आहे, ज्याचा शब्दसंग्रह रोमान्स भाषा, इंग्रजी आणि जर्मनमधून घेतला आहे. ही भाषा या भाषांच्या भाषकांना सहज समजू शकेल अशा प्रकारे डिझाइन केली आहे.
• क्लिंगॉन: स्टार ट्रेक फ्रँचायझीसाठी मार्क ओक्रांडने तयार केलेली, क्लिंगॉन ही सर्वात प्रसिद्ध कलात्मक भाषांपैकी एक आहे. यात एक अद्वितीय ध्वनीशास्त्र आणि व्याकरण आहे जे परग्रही आणि आक्रमक वाटावे यासाठी डिझाइन केलेले आहे. क्लिंगॉनचे भाषक आणि उत्साही लोकांचा एक समर्पित गट आहे आणि शेक्सपियरच्या भाषांतरांसह क्लिंगॉन साहित्याचा एक महत्त्वपूर्ण संग्रह अस्तित्वात आहे.
• क्वेन्या आणि सिंडारिन: जे.आर.आर. टॉल्किन यांनी त्यांच्या 'लॉर्ड ऑफ द रिंग्स' गाथेसाठी तयार केल्या. क्वेन्या आणि सिंडारिन या दोन एल्व्हिश भाषा आहेत ज्या एल्व्ह्सचा इतिहास आणि संस्कृती दर्शवतात. टॉल्किनने विविध युरोपियन भाषांमधून प्रेरणा घेऊन त्यांचे ध्वनीशास्त्र, व्याकरण आणि शब्दसंग्रह काळजीपूर्वक विकसित केले.
• लोज्बान: लॉग्लॅनमधून आलेली एक तार्किक भाषा, जी संदिग्धता दूर करण्यासाठी आणि स्पष्ट संवादाला प्रोत्साहन देण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे. लोज्बानचे व्याकरण प्रेडिकेट लॉजिकवर आधारित आहे, आणि तिचा शब्दसंग्रह अनेक व्यापकपणे बोलल्या जाणाऱ्या भाषांमधील सर्वात सामान्य शब्दांमधून घेतला आहे.
• टोकी पोना: सोन्जा लँगने तयार केलेली, टोकी पोना ही केवळ १२० शब्दांची एक किमान भाषा आहे. तिचे उद्दिष्ट विचार प्रक्रिया सोपी करणे आणि आवश्यक संकल्पनांवर लक्ष केंद्रित करणे आहे.

कॉन्लँगिंगचे भाषिक पैलू

कॉन्लँग तयार करण्यासाठी भाषाशास्त्र, म्हणजेच भाषेचा वैज्ञानिक अभ्यास, याची सखोल माहिती असणे आवश्यक आहे. कॉन्लँगर्सना भाषेच्या विविध पैलूंचा विचार करावा लागतो, ज्यात यांचा समावेश आहे:

• ध्वनीशास्त्र (Phonology): भाषेची ध्वनी प्रणाली. यात कोणते ध्वनी समाविष्ट करायचे, ते कसे जोडले जातात आणि त्यांचे उच्चारण कसे केले जाते हे निवडणे समाविष्ट आहे.
• रूपशास्त्र (Morphology): शब्दांची रचना. यात मॉर्फीम (उदा. उपसर्ग, प्रत्यय, मूळ शब्द) नावाच्या लहान घटकांपासून शब्द कसे तयार होतात याचे नियम तयार करणे समाविष्ट आहे.
• वाक्यरचना (Syntax): शब्दांना वाक्प्रचार आणि वाक्यांमध्ये जोडण्याचे नियम. यात शब्दांचा क्रम आणि त्यांच्यातील संबंध निश्चित करणे समाविष्ट आहे.
• अर्थशास्त्र (Semantics): शब्द आणि वाक्यांचा अर्थ. यात शब्दांचे अर्थ परिभाषित करणे आणि ते एकत्र येऊन मोठे अर्थ कसे तयार करतात हे ठरवणे समाविष्ट आहे.
• उपयोगिताशास्त्र (Pragmatics): संदर्भ भाषेच्या अर्थावर कसा परिणाम करतो.

कॉन्लँगर्स अनेकदा विद्यमान भाषांमधून प्रेरणा घेतात, परंतु त्यांना नवीन आणि नाविन्यपूर्ण भाषिक वैशिष्ट्यांसह प्रयोग करण्याचे स्वातंत्र्य देखील असते. ते नवीन ध्वनी, व्याकरणीय रचना किंवा अर्थपूर्ण श्रेणी तयार करू शकतात. उदाहरणार्थ, ते क्रियापद नसलेली भाषा, वेगळा शब्दक्रम असलेली भाषा किंवा वेळ किंवा अवकाश व्यक्त करण्याची पूर्णपणे वेगळी पद्धत असलेली भाषा तयार करू शकतात.

रचित भाषांचा प्रभाव

रचित भाषांचा विविध क्षेत्रांवर महत्त्वपूर्ण प्रभाव पडला आहे, ज्यात यांचा समावेश आहे:

• भाषाशास्त्र: कॉन्लँग्स भाषिक संशोधनासाठी मौल्यवान डेटा प्रदान करतात. त्या भाषाशास्त्रज्ञांना भाषेची रचना आणि उत्क्रांतीबद्दल गृहितके तपासण्याची परवानगी देतात. कॉन्लँग्सचा अभ्यास करून, भाषाशास्त्रज्ञ सर्व भाषांच्या मूळ असलेल्या सार्वत्रिक तत्त्वांबद्दल अधिक चांगली समज मिळवू शकतात.
• साहित्य आणि कला: कॉन्लँग्सचा वापर साहित्य आणि कलेचे नवीन प्रकार तयार करण्यासाठी केला गेला आहे. स्टार ट्रेकमधील क्लिंगॉनचा आणि लॉर्ड ऑफ द रिंग्समधील एल्व्हिश भाषेचा वापर या काल्पनिक जगांना समृद्ध करतो आणि पात्रे व संस्कृतींना खोली देतो.
• शिक्षण: कॉन्लँग्सचा अभ्यास करणे एक मौल्यवान शैक्षणिक अनुभव असू शकतो. हे विद्यार्थ्यांना भाषेची रचना आणि कार्यप्रणाली अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास मदत करू शकते आणि त्यांची भाषा शिकण्याची कौशल्ये सुधारू शकते.
• आंतरसांस्कृतिक संवाद: विशेषतः एस्पेरांतोने आंतरसांस्कृतिक संवाद आणि सामंजस्य वाढविण्यात भूमिका बजावली आहे. ती एक तटस्थ भाषा प्रदान करते जी वेगवेगळ्या भाषिक पार्श्वभूमीचे लोक एकमेकांशी संवाद साधण्यासाठी वापरू शकतात.
• तंत्रज्ञान: कॉन्लँगिंगची तत्त्वे प्रोग्रामिंग भाषा आणि संगणक शास्त्रात वापरल्या जाणार्‍या इतर कृत्रिम भाषांच्या विकासात लागू केली गेली आहेत.

कॉन्लँगिंग समुदाय

कॉन्लँगिंग समुदाय हा जगभरातील अशा लोकांचा एक उत्साही आणि वैविध्यपूर्ण गट आहे ज्यांना भाषा निर्मितीची आवड आहे. या समुदायामध्ये भाषाशास्त्रज्ञ, लेखक, कलाकार, प्रोग्रामर आणि छंदप्रेमी यांचा समावेश आहे. कॉन्लँगर्स त्यांच्या निर्मिती सामायिक करतात, एकमेकांना अभिप्राय देतात आणि प्रकल्पांवर सहयोग करतात. ऑनलाइन मंच, मेलिंग लिस्ट आणि सोशल मीडिया गट कॉन्लँगर्सना जोडण्यासाठी आणि त्यांचे कार्य सामायिक करण्यासाठी व्यासपीठ प्रदान करतात. लँग्वेज क्रिएशन सोसायटीच्या लँग्वेज क्रिएशन कॉन्फरन्ससारखे कार्यक्रम कॉन्लँगर्सना शिकण्यासाठी, शेअर करण्यासाठी आणि सहयोग करण्यासाठी एकत्र आणतात.

रचित भाषा शिकणे

एखादी कॉन्लँग शिकणे हा एक फायद्याचा अनुभव असू शकतो. हे भाषा आणि संस्कृतीवर एक अद्वितीय दृष्टीकोन प्रदान करू शकते आणि आपल्याला समान विचारांच्या व्यक्तींच्या जागतिक समुदायाशी जोडू शकते. कॉन्लँग्स शिकण्यासाठी संसाधने ऑनलाइन आणि ग्रंथालयांमध्ये उपलब्ध आहेत. अनेक कॉन्लँग्सच्या समर्पित वेबसाइट्स, मंच आणि सोशल मीडिया गट आहेत जिथे शिकणारे माहिती मिळवू शकतात, त्यांच्या कौशल्यांचा सराव करू शकतात आणि इतर शिकणाऱ्यांशी संपर्क साधू शकतात. एस्पेरांतो आणि इंटरलिंग्वासारख्या काही कॉन्लँग्समध्ये साहित्य आणि सांस्कृतिक कलाकृतींचा मोठा संग्रह आहे जो भाषा शिकण्यासाठी वापरला जाऊ शकतो.

तुमची स्वतःची रचित भाषा तयार करणे

तुमची स्वतःची कॉन्लँग तयार करणे हे एक आव्हानात्मक पण फायद्याचे काम असू शकते. यासाठी भाषाशास्त्राची सखोल समज, सर्जनशीलता आणि चिकाटी आवश्यक आहे. नवोदित कॉन्लँगर्सना सुरुवात करण्यास मदत करण्यासाठी अनेक संसाधने उपलब्ध आहेत, ज्यात ऑनलाइन ट्यूटोरियल, पुस्तके आणि समुदाय यांचा समावेश आहे. तुमची स्वतःची कॉन्लँग तयार करण्यासाठी येथे काही टिप्स आहेत:

• तुमची उद्दिष्ट्ये निश्चित करा: तुमच्या भाषेने काय साध्य करावे असे तुम्हाला वाटते? ती आंतरराष्ट्रीय संवादासाठी आहे, कलात्मक अभिव्यक्तीसाठी आहे की तात्विक शोधासाठी?
• विद्यमान भाषांवर संशोधन करा: वेगवेगळ्या भाषांचे ध्वनीशास्त्र, रूपशास्त्र, वाक्यरचना आणि अर्थशास्त्र याबद्दल जाणून घ्या.
• तुमचे ध्वनीशास्त्र विकसित करा: तुमची भाषा कोणते ध्वनी वापरेल ते निवडा. ध्वनींचे सौंदर्यात्मक गुण आणि ते शब्द तयार करण्यासाठी कसे एकत्र येतील याचा विचार करा.
• तुमचे रूपशास्त्र तयार करा: लहान घटकांपासून शब्द तयार करण्याचे नियम विकसित करा. उपसर्ग, प्रत्यय किंवा अंतःप्रत्यय वापरण्याचा विचार करा.
• तुमची वाक्यरचना डिझाइन करा: वाक्यांमधील शब्दांचा क्रम आणि त्यांच्यातील संबंध निश्चित करा. वेगवेगळे अर्थ व्यक्त करण्यासाठी भिन्न शब्दक्रम वापरण्याचा विचार करा.
• तुमचे अर्थशास्त्र परिभाषित करा: शब्द आणि वाक्प्रचारांना अर्थ द्या. अधिक समृद्ध अर्थ तयार करण्यासाठी रूपक आणि प्रतीकात्मकता वापरण्याचा विचार करा.
• तुमच्या भाषेचे दस्तऐवजीकरण करा: तुमच्या भाषेचे नियम स्पष्ट आणि संक्षिप्त पद्धतीने लिहून काढा. हे तुम्हाला नियम लक्षात ठेवण्यास आणि तुमची भाषा इतरांसोबत शेअर करण्यास मदत करेल.
• तुमच्या भाषेची चाचणी घ्या: इतरांशी संवाद साधण्यासाठी तुमची भाषा वापरून पहा. हे तुम्हाला कोणत्याही समस्या किंवा सुधारणेची क्षेत्रे ओळखण्यास मदत करेल.
• धीर धरा: कॉन्लँग तयार करण्यासाठी वेळ आणि मेहनत लागते. अडचणी आल्यास निराश होऊ नका. शिकत रहा आणि प्रयोग करत रहा, आणि अखेरीस तुम्ही अशी भाषा तयार कराल ज्याचा तुम्हाला अभिमान वाटेल.

रचित भाषांचे भविष्य

रचित भाषा जगाच्या बदलत्या गरजांनुसार सतत विकसित होत आहेत आणि जुळवून घेत आहेत. इंटरनेट आणि सोशल मीडियाच्या वाढीमुळे, कॉन्लँग्सना नवीन प्रेक्षक आणि अभिव्यक्तीसाठी नवीन संधी मिळत आहेत. त्यांच्या निर्मात्यांच्या विविध आवडी आणि दृष्टीकोन दर्शवणाऱ्या नवीन कॉन्लँग्स सतत तयार केल्या जात आहेत. रचित भाषांचे भविष्य उज्ज्वल आहे, आणि त्या भाषाशास्त्र, साहित्य, कला, शिक्षण आणि आंतरसांस्कृतिक संवादामध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावत राहण्याची शक्यता आहे.

जगाच्या वाढत्या जागतिकीकरणामुळे आंतरराष्ट्रीय सहाय्यक भाषांमध्ये (IALs) पुनरुत्थान दिसू शकते, विशेषतः मशीन भाषांतर अधिक चांगले होत असल्याने. तंत्रज्ञानाचा वापर करून अखंडपणे भाषांतरित करता येईल अशी खऱ्या अर्थाने सहज शिकता येणारी भाषा तयार करणे शक्य होऊ शकते.

जगभरातील उदाहरणे

जरी उद्धृत केलेली अनेक उदाहरणे पाश्चात्य संस्कृतींमधील असली तरी, हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की भाषा तयार करण्याची प्रेरणा एकाच प्रदेशापुरती मर्यादित नाही. कॉन्लँगिंगमागील विविध प्रेरणा दर्शवणारी काही जागतिक उदाहरणे येथे आहेत:

• स्थानिक भाषांचे पुनरुज्जीवन: काही समुदायांमध्ये, भाषा निर्मितीचे घटक लुप्तप्राय स्थानिक भाषांचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी वापरले जातात. जरी पूर्णपणे नवीन भाषा तयार केली जात नसली तरी, ते व्याकरण पद्धतशीर करू शकतात किंवा पोकळी भरण्यासाठी नवीन शब्दसंग्रह तयार करू शकतात.
• नाहुआत्ल आणि इतर मेसोअमेरिकन भाषा: जरी पाश्चात्य अर्थाने 'रचित' नसल्या तरी, या भाषांना प्रमाणित आणि प्रोत्साहन देण्याच्या प्रयत्नांमध्ये, विशेषतः शैक्षणिक संदर्भात, अनेकदा लेखनपद्धती आणि व्याकरणाबद्दल हेतुपुरस्सर निवडींचा समावेश असतो.
• आफ्रिकेतील भाषा जतन: स्थानिक पुनरुज्जीवन प्रयत्नांप्रमाणेच, विविध आफ्रिकन भाषांसाठी लेखनपद्धती प्रमाणित आणि विकसित करण्याचे जाणीवपूर्वक प्रयत्न हे भाषा नियोजनाचे एक रूप म्हणून पाहिले जाऊ शकते ज्यात हेतुपुरस्सर निर्मितीचे घटक समाविष्ट आहेत.
• धार्मिक भाषा: जरी अनेकदा नैसर्गिकरित्या विकसित झाल्या असल्या तरी, काही धार्मिक चळवळींनी स्पष्टता किंवा पावित्र्याच्या उद्देशाने अद्वितीय वैशिष्ट्यांसह किंवा हेतुपुरस्सर रचित पैलूंसह धार्मिक भाषा विकसित केल्या आहेत.

ही उदाहरणे अधोरेखित करतात की भाषा रचनेची मूळ तत्त्वे – स्पष्टता, अभिव्यक्ती आणि सांस्कृतिक प्रासंगिकता – सार्वत्रिकरित्या आकर्षक आहेत, जरी पद्धती आणि उद्दिष्टे संस्कृतीनुसार भिन्न असली तरी.

निष्कर्ष

रचित भाषा केवळ भाषिक कुतूहलापेक्षा अधिक आहेत. त्या मानवी सर्जनशीलता, कल्पकता आणि भाषेबद्दलच्या चिरस्थायी आकर्षणाचा पुरावा आहेत. व्यावहारिक संवाद, कलात्मक अभिव्यक्ती किंवा तात्विक शोधासाठी तयार केलेल्या असोत, कॉन्लँग्स भाषा आणि मानवी मनाच्या कार्यप्रणालीमध्ये एक अद्वितीय खिडकी उघडतात. एस्पेरांतोच्या जागतिक पोहोचपासून ते क्लिंगॉनच्या परकीय ध्वनींपर्यंत, रचित भाषांचे जग एक समृद्ध आणि आकर्षक क्षेत्र आहे जे शोधण्याची वाट पाहत आहे.